20160629

Unha ollada fóra

Sol brilante sobre os tellados, con nubes como decorado. Ribadeo non remata en Ribadeo, está conectado co resto do mundo. Vémolo todos os días en cousas tan comúns como o Sol. E, mesmo quitados os fenómenos naturais, vémolo pola conexión social, que inclúe cousas como a política, a economía... ou a tecnoloxía.
Hai xa tempo abondo que razoaba nun artigo sobre a ineficiencia dun transporte como o que temos na actualidade por estrada: temos que transportar uns 1400 kg para levar a unha persoa de 70. Ben, as cifras poden facerse máis adecuada, mais a relación 20:1 entre peso aparello/peso transportado é un bo indicativo do que ocorre na actualidade. Sobre o consumo, esa relación leva consigo un consumo duns 5 L de combustible ós 100 km (tamén como indicativo e sendo consciente que é por baixo da media). O combustible, fósil, polo tanto, provinte dun tipo de minería, recurso natural extraído.
Hai tempo que veño vendo prototipos experimentais moito máis eficientes, mais hoxe chamou a miña atención unha nova dun prototipo de 26 kg que pretende facer 2000 km con 1 L de alcohol. Iso implica unha redución en peso do aparato nun factor 50, o que leva a unha redución en combustible de 10 (entre outras cousas, o peso da persoa non baixa no mesmo facotr que o peso do vehículo) e o combustible pode ser producido por cultivos (outra cousa é a súa eficiencia)
Si, o Ribadeo que veremos será diferente no futuro...

20160628

Nota de prensa do Grupo 'Por nuestro faro' sobre actividade para domingo

"El grupo "Por nuestro faro" quiere anunciar que el próximo domingo 3 de julio tendrá lugar una recogida de basura camino del faro de Ribadeo, que partirá a las 5 de la tarde de la Capilla de San Miguel para acabar en la Isla Pancha. Contaremos con material para la recogida, pero aconsejamos traer guantes y bolsa si es posible.
Con esta iniciativa pretendemos a través de una acción concreta, acercarnos de manera constructiva a nuestro patrimonio común, natural y paisajístico en un acto popular, invitando a sumarse a todo el que quiera participar, sin límite de edad, para pasar un momento distendido y, a la vez, productivo. La recogida terminará con unas palabras al pie de nuestra Isla Pancha."

ESCUDO DO RECANTO DE FERRADORES. Francisco José Campos Dorado


Mapa de OSM centrado no Recanto de Ferradores
Subindo desde as “Catro Calles” pola rúa Reinante, xusto pasada a farmacia de Cid de Dª Carmen Álvarez Lebredo, atopamos un metido a destra chamado o Recanto de Ferradores. Ó fondo hai un escudo de armas español, timbrado cun casco de fidalgo mirando a sinistra. Está adornado con lambrequines sinxelos que surmontan o campo do escudo polo lado destro, caendo como chorretóns de auga dunha fervenza, externamente a un borde moi marcado e estreito chamado: filiera.

O casco mirando á sinistra pregoa bastardía segundo opinión dalgúns tratadistas, pero, como di Luis F. Messía de la Cerda y Pita, na súa obra Heráldica Española: “persoalmente opinamos que estas celadas mirando a sinistra son erros do artista, pois ó non ser obrigatorio o seu uso, ningún bastardo (que o considerara vergoñento) as poñería desta forma, e deixaría o escudo sen timbrar”.
No fondo da pedra labrada, ten escrito:  
SARMIENTOS I TEIXEI(RAS?/ROS?)
Esta lenda parece lóxico faga referencia as liñaxes as que pertence. É unha mágoa, non poder ler a inscrición do brazo horizontal da cruz que o cuartea e na que só se distingue, case ó centro, unha “E” e restos doutras letras ilexibles. Posiblemente con técnicas especiais de lectura con luces infrarroxas, ultravioletas, raios X, etc. se puidera ler a lenda completa.
Está cuarteado en catro cunha cruz que tanto pode ser dos Franco como a de Calatrava, pois son de iguais características: brazos iguais, cuxos extremos rematan en flores de lis moi abertas (de ouro unha cruz, en campo de gules). Só se ve bastante ben o remate da cruz na parte destra, un pouquiño na parte alta do xefe e algo na sinistra, no remate da punta ou do pé está destruída a forma.
A cruz dos Franco, pertence a D. Alonso Franco Lobo Guerrero, casado con Dª Sebastiana Vargas, unha moi antiga familia repartida entre as veciñanzas de Ribadeo, de San Vicente de Cubelas, de San Xoán de Piñeira e de Ove, que preitearon o recoñecemento da súa fidalguía en 1544 e 1563 na Chancillería de Valladolid.
A cruz de Calatrava pode pertencer ós Sarmiento da Casa de Mos, D. Gabriel Sarmiento de Quirós Sotomayor y Sousa, cabaleiro da Orden de Calatrava, casado con Dª Catalina Sarmiento Sotomayor y Noboa, señora de Gomesende. Pero a cruz de Calatrava tamén é representativa das armas dos Santa Cruz, cuxo primeiro Marqués de Santa Cruz foi D. Álvaro de Bazán, Capitán General do Mar Océano; seu fillo D. Álvaro de Bazán y Benavides foi o segundo Marqués de Santa Cruz, seu neto D. Henrique Bazán y Benavides Marqués do Viso e seu bisneto D. Francisco Bazán y Benavides, Marqués de Baiona.
As figuras ou pezas do escudo están moi desdebuxadas pola erosión, presumibelmente producida pola intemperie, quizais porque houbo un tempo en que non estivera tan resgardado como o está hoxe entre as casas. O traballo xenealóxico, neste caso, é susceptible de erros, pois carece dunha fonte documental necesaria para facer unha árbore xenealóxica, pero logo de meditar si sería mellor omitir ou publicar o que temos, creemos que non debemos deixar o sabido nos estantes da nosa biblioteca, pois isto pode ser de axuda a estudosos futuros, cando outros documentos poidan saír a luz que hoxe, seguramente, dormen “prácidamente” por algún lugar.
Primeiro cuartel: se votamos man do escrito na lenda teñen que ser armas dos Sarmiento, pois non se amosan roeles en ningunha parte máis, e están acompañadas doutra figura moi desdebuxada que parece a asta dun alce ou dun cervo ¿dos Cervantes?. Ámbalas dúas son interpretacións especulativas, pois non concordan as armas dos Sarmiento que teñen trece roeles distribuídos: 3-3-3-3-1 e non só oito, quizais nove, como se amosan neste cuartel. Por outra banda a forma de asta dun alce ou dun cervo, pode ser produto da abrasión da pedra e non da obra labrada, propia da man dun artista.  
Segundo cuartel: está moi desdebuxado case destruído. Apercíbese algo así, como unha árbore de copa redonda, cuxo tronco pasa por detrás dunha figura que parece a pata traseira dun león e unha á dunha ave grande, quizais dun “grifo”, figura mitolóxica metade águia metade león. 
Terceiro cuartel: en este cuartel, moi desdebuxado, percíbese unha torre e o que parece un lobo a destra encaramado. Son armas dos Cámara. En campo de sable (cor negro), unha torre de prata cun homenaxe (cunha torre enriba) e dous lobos de ouro encaramados a ela, un por cada lado (os esmaltes son os do Nobiliario, xa que non se poden ler no cuartel). Cámara é un apelido portugués que pasa a Galiza como as armas de Pita, a máis coñecida Dª Mayor Fernández de la Cámara, pasou á historia como María Pita que defendeu a cidade de A Coruña do ataque do pirata inglés Drake // As armas dos Teixeiro, da casa solar de Lorenzana, teñen un castelo similar. En campo de azur un castelo de prata remontado de torres, pero tería que haber catro cabaleiros armados a porta do castelo, que neste caso son irrecoñecibles. D. Alonso López Teixeiro foi o fundador do morgado de Teixeiro en San Pedro de Riotorto. Dª Catarina Méndez de Miranda y Teixeiro, cásase con D.Pedro Álvarez de Aguiar. En 1624 era señor da casa de Lorenzana D. José Sarmiento Teixeiro. En Ribadeo D. Bernabé Bahamonde Teixeiro cásase en 1668 con Dª Antonia de Torres Suárez de Villaamil, e o seu neto D. Agustín Baamonde cásase con Dª Josefa Sarmiento de Ribadeneyra. En 1775 D. Nicolás Clemente Sarmiento Teixeiro Ribadeneira Sotomayor y Saavedra é o señor da Casa de Teixeiro e estaba casado con Dª Carmen Canel y Vivero (Blasones y Linajes de Galicia, Frei José Santiago Crespo del Pozo, Volumes II e V, Mosteiro de Poio)  
Cuarto cuartel: mobles moi desdebuxados, parece unha árbore cunha espada colgada a destra das armas dos Pardo de Donlebún, nas que non se percibe o escudo colgado a sinistra. Brasón que se conseguía nun “paso de armas” ou lugar que os cabaleiros se empeñaban en defender facendo barricadas e colgando as armas das árbores para sinalar que estaban alí, e que non se podía pasar sen combater coas persoas que o defendían // Tamén puidera ser só unha árbore das armas dos Quiroga (un pino de sabre en campo de ouro ou de sinople. Os esmaltes están irrecoñecibles) 
A cuestión dos fillos bastardos era bastante normal entre os reis de España, pois casaban coa muller que lle asignaban as obrigas da política, e logo tiñan relacións extra matrimoniais coas mulleres que lles gustaban e das que estaban, moitas veces, realmente namorados. Podemos citar como un caso clásico deste tipo de relacións a do rei Afonso XI “O Xusticeiro” (1312-1350) que estaba casado coa infanta Dª. María filla de Afonso IV de Portugal da que tivo un único fillo, o futuro rei Pedro I “O Cruel” (1350-1369). Pero a súa vez Afonso XI, tiña amores coa belísima sevillana Dª. Leonor de Guzmán coa que tivo dez fillos bastardos. Estes dez fillos o marxe do matrimonio, foron os que crearon a dinastía dos Trastámara que se perpetuou nos reis: Henrique II “O das Mercedes”, unha delas foi o Condado de Ribadeo, concedido a Pierre de Villaines (1369); Xan I (1379-1390); Henrique III “O Doente” (1390-1406) casado con Dª Catarina de Lancaster, primeiros Príncipes de Asturias; Xoán II de Castela (1406-1454) rescatado da prisión por Rodrigo de Villandrando, conde de Ribadeo. Xoán II casa en segundas nupcias con Dª. Sabela de Portugal madre da que vai ser Sabela “a Católica” (1474-1504). A Xoán II sucedeuno seu fillo Henrique IV “o Impotente” (1454-1474) habido no primeiro matrimonio, que foi destituído pola súa media irmá Sabela “a Católica”, que usurpou o trono da herdeira lexítima Dª Xoana “a Beltranexa” filla de Henrique IV. E por último Xoana I “a Tola” (1504-1555) que foi raíña toda a súa vida, aínda que non exercera como tal. 
¡E unha mágoa co escudo estea tán deteriorado e non se poidan ler ben as pezas coas que concretar a xenealoxía, pois non deixa de ser outro dos tantos “misterios” de Ribadeo!

Foto impacto

Onte, co balcón do concello tinguido pola bandeira multicolor, tomáronse varias fotos de impacto. Hoxe saen na prensa. A que aparece na nota de prensa do concello é pequena, non se ve ben, máis é a que reproduzo: non estaba alí para tomar outra (e non sei se a tería tomado mellor).
Coido que o detalle non é tanto a nota de prensa (que reproduzo embaixo) como o impacto do arco da vella baixo o torso dos concelleiros encadrados no frontal da casa do concello cos tres manchóns de bandeiras ós que estamos afeitos. é o que chama a atención e fará que se lembre máis ou menos a nova, o texto de embaixo, co que quere dicir. Máis que moitas das eleccións pasadas.
E, como a bandeira vai estar dúas semanas, da tempo a coller a foto colorida sobre a casa do concello...
"
TODOS OS PARTIDOS ASISTIRON AO ACTO

Bandeira multicor

27/06/2016
A bandeira multicor foi colocada esta tarde no balcón da Casa do Concello, onde permanecerá durante dúas semanas, segundo ven de anunciar o alcalde, Fernando Suárez.
Ao acto asistiron representantes de todos os partidos políticos que forman parte da Corporación Municipal: Ciudadanos, PSOE, PP e BNG.
O rexedor asegura que "con esta nota de cor, a Corporación Municipal de xeito unánime quixemos expresar o apoio expreso á loita contra a desigualdade, ostracismo e incomprensión que levan padecido e aínda padecen aquel@s por razón da súa orientación sexual".
Suárez Barcia engade: "sumámonos ás reivindicacións do movemento LGBT pola superación das barreiras e desigualdades que sofren estas persoas. O recente atentado de Orlando, a morte e o cárcere en moitos lugares do mundo, a discriminación, a humillación e o insulto... É algo que non se debe consentir".
"

20160627

As eleccións, en Lugo e Galicia

A falta do voto por correo...

As cores poden enganar...
E un resume do anterior (que podes ampliar para ver premendo co rato):


20160626

Un resume histórico das eleccións en Ribadeo, sen comentarios

Dende 2004, cada vez más abstención

(Só os máis relevantes)


As eleccións do 26J en Ribadeo. Papeletas

Coido que nunha votación, antes do resultados, das cousas máis importantes son as papeletas (aquí, as papeletas das xerais do 20D). É dicir, o que se vai poder votar, entre o que se vai poder elixir. En Ribadeo, hoxe, as papeletas (collidas unha de cada con permiso de mesa e interventor presente), por orde alfabético de siglas, eran estas:







Votaras ou non, podes botar unha ollada. Só para saber quen, aínda que non apareza o polo que.

Os partidos tradicionais, facendo o tradicional

Adiviñas quen enviou propaganda electoral en papel...
O tradicional: os sobres incluíndo as papeletas de voto 'boas' mais o alegato correspondente. Campaña con menos cartos, si, pero non por convicción, senón porque non lograron conseguilos despois dos resultados do 26D...
Hai quen se pon 'no noso lugar', imaxina o cansanzo por ter votado unha vez hai seis meses e pide un novo esforzo para depoistar o voto na urna (o que envía, claro), e hai quen di que traballou por estar no goberno, e insinúa que se non está con todas as bondades que traía, non é culpa súa...
E se nos afixéramos a ir ás urnas tódolos días?

Celebrando a 'festa da democracia'

A democracia non é unha festa, e o seu pretendido exercicio esporádico, menos. A democracia é un sistema. Se se convirte nunha festa dun día, non pasa de ser un sucedáneo.
Cando a democracia non se celebra día a día sen sentilo, cando sen traballo queda esquecida entre festas, non é democracia.
Cando se esquece que hai que coidala, dexenera.
Cando se asume como normal e esa normalidade non se traballa,non se considera.
Cando delegamos a democracia, temos outra cousa, non democracia.
Cando deixamos que non se respecte, non se respecta.
Cando temos a obriga de votar e non o dereito de decidir...
Non, non estamos para festas de democracia, senón para traballar para a democracia (que moito queda!)

20160624

Bye, UK

Adeus. En realidade, foi o Reino Unido quen dixo adeus á Unión Europea. Mais agora correspóndenos a nós dicir un educado e respectuoso adeus a quen non quere estar connosco nas condicións actuais. E aprender.
Aaprender que se pode saír da Unión Europea. E que, polo tanto, a Unión Europea pode seguir adiante con menos membros. Aprender que o mesmo que hai cidadadáns de primeira, segunda e outras categorías, (si, estou falando de 'democracia') tamén hai estados de varias categorías. Aprender que unha comunidade faise, pero tamén se pode desfacer. Que o medo é perigoso, para quen o ten e para aquelo que o provoca. Que hai moitos cartos adicados a cousas como potenciar o medo a traverso de mentiras. Que en política úsase o medo como arma. E máis que constitúen un conxunto de estratexias de indefensión contra as que só cabe o propio empoderamento a traverso da acción meditada conxunta.
En tempos díxose que a principal cidade galega era Bos Aires. Agora teño as miñas dúbidas de que non haxa máis galegos en Londres que en Bos Aires. E é que mentras xa se teñen mirado as consecuencias económicas para Galicia ou España do Brexit, coido que as consecuencias principais van máis aló, por moito que esteñan relacionadas tamén coa economía. Ou é que non vai a ter a xente nova un pouquiño máis difícil o emigrar ó Reino Unido? E un pouco máis difícil tamén a supervivencia alí? Influirá para que tamén outros paíeses europeos endurezan as condicións para os migrantes internos da UE, incluídos os nosos? Coido que non se pode esquecer que somos o principal subministro de migrantes internos da UE nestes últimos anos.
Ou sexa, onte os cidadáns do Reino Unido votaron tamén un cambio de mentalidade para nós. Cousas do mundo interconectado...
Mapa ciclista de Londres, de http://mappinglondon.co.uk/2011/london-cycle-map-wins-funding/

20160623

ESPERAUTANO Y LA CRISTIANIZACIÓN DE LA COMARCA DEL EO, artigo de José Mª Rodríguez Díaz

Corto, pego e engado ligazóns e imaxe, dende http://cargadoiro.blogcindario.com/2016/06/00461-esperautano-y-la-cristianizacion-de-la-comarca-del-eo.html:
En el Documento del rey don Silo (ver o documento 'lexible' en http://iglesiasantianes.galeon.com/Documentos/diploma.pdf),
emitido en el año 775 por este rey asturiano  con residencia en Pravia y séptimo rey de la Gallaecia después de la desaparición de los suevos y visigodos, se contiene la donación de un cillero y un coto a una pequeña comunidad de religiosos, monjes o anacoretas, residentes en la comarca del Eo, en el lugar hoy conocido con el nombre de A Graña, en la parroquia de Ove. El citado documento está dirigido a los “hermanos y siervos de Dios, Petri presbiteri, Alanti conversi, Lubini conversi, Aviti presbitero, Valentini  presbitero et…” y a otros hermanos que con ellos vivían en ese citado lugar. La donación de esta propiedad tenía por objeto la construcción de un monasterio o casa de oración, con la carga de encomendar al rey en sus oraciones.
            Establecer la ubicación de este monasterio, denominado Monasterio de San Martín y San Esteban de Esperautano, así como también la extensión del coto objeto de la donación, fue tema de investigación para muchos estudiosos, que fracasaron en su intento. Fiados en algunos de los muchos topónimos que aparecen citados en el documento, unos lo situaron en Abres, otros en el lugar de Celeirós (Cubelas), en Celeiro de Mariñaos o en San Cosme de Barreiros. El desconocimiento de la micro-toponimia local de esta comarca, ahora por fortuna recuperada, les impedía identificar y reconocer acertadamente los topónimos contenidos en el citado documento para poder situar correctamente, tanto el mencionado cillero objeto de la donación, como los límites de su coto. Hoy se puede afirmar con toda certeza que la coincidencia de los topónimos citados en el documento de donación con la micro-toponimia de esta comarca es total. Lo que permite establecer con suficiente precisión y seguridad no sólo la ubicación de este monasterio en el lugar de A Graña, en la parroquia de Ove, a tres kilómetros de Ribadeo, sino también la situación y extensión de su coto, que comprendía aproximadamente el territorio ocupado por las actuales parroquias de Ove, Cubelas, Arante, Cedofeita y Vilaosende.
            ¿A qué orden monástica pertenecían sus monjes? ¿Se trataba de simples anacoretas, o de monjes de la orden de San Agustín o de San Fructuoso? Aunque no se dispone de datos documentados acerca de la orden o congregación monacal a la que pudo pertenecer este monasterio, su posterior integración en el monasterio benedictino de Lourenzá hace suponer que pudiera haber pertenecido a la Orden de San Benito, que  empezaba a extenderse por toda la Gallaecia.
La actividad de este cenobio debió de ser breve en el tiempo, no superando los dos siglos, aproximadamente. Pero su extensa y profunda actividad misionera tuvo lugar en un período en el que las comunidades cristianas de esta amplia comarca caminaban como ovejas sin pastor en una etapa en la que una gran parte de la comarca comprendida entre el Eo y el Masma era dependiente de la Sede episcopal de León. ¿A que se debió este cambio de jurisdicción? ¿A la voluntad de los reyes de Oviedo, señores de este territorio y dependientes de la jurisdicción episcopal de León antes de la creación del obispado de Oviedo después de la desaparición de la Sede britona? Cualquiera de estos dos factores, o los dos juntos, pudieron haber sido los responsables de esta extraña situación. Con la desaparición, en el año 693, del último obispo de la Sede de los britones, Suniagisio, en San Martín de Mondoñedo, se produjo un período de vacío jurisdiccional en esta comarca. Un largo período sin autoridad religiosa próxima alguna hasta que en el año 842 reaparece de nuevo con la reconstrucción de la catedral de San Martín de Mondoñedo y el nombramiento por el rey Alfonso II de Oviedo de un obispo, cuyo nombre se desconoce, para dicha Sede. Una larga etapa de vacío jurisdiccional que explica la adscripción de algunas de las diversas comarcas de la antigua Sede de los Britones a las Sedes de Compostela, Lugo o León, como fue el caso de la comarca comprendida entre el Eo y el Masma que en los tiempos del rey Ordoño I (850-866) pasó a pertenecer a la jurisdicción de la Sede episcopal de León. Entre las parroquias de esta comarca que pasaron a León el P. Flórez cita, entre otras, a San Martín de Esperautani (A Graña-Ove), S. Pedro de Alanti (Arante) y Sta. María de Tabulata (Trabada). (Es, precisamente, su pertenencia a esta Sede la razón por la que el Diploma del rey don Silo se encuentra actualmente en el archivo de la catedral de León). La pertenencia de este monasterio a la Sede de León debió de ser breve, pues en el año 958 pasó a pertenecer al monasterio de Lourenzá. Y poco tiempo después, en el año 1157, por un intercambio de bienes realizado entre el monasterio de Lourenzá y el cisterciense de Meira, este monasterio de Esperautano pasó a pertenecer al de Meira, que lo convirtió en una importante granja de producción vinícola.
Testigos vivos de la presencia del monasterio de San Martín y San Esteban de Esperautano en ese lugar, y su posterior conversión en granja vinícola, son algunos de los nombres que perduran vivos aun en la toponimia actual de esa localidad, como son, respectivamente, el “regato de San Martín” y la “capilla de San Esteban” en ese paraje, así como el de “Rego da Viña” con el que aún hoy se designa a un pequeño regato de ese lugar, o el propio nombre de “A Graña”, versión gallega de Granja, palabra de origen francés, introducida en España por los monjes cistercienses para denominar con ella sus grandes establecimientos agrícolas.
Aunque breve en el tiempo, la influencia que tuvo este histórico cenobio en la actividad religiosa de esta comarca debió de ser, sin duda, muy importante a juzgar por las muchas iglesias y pequeños cenobios o “Casas de Oración”, que la intensa acción pastoral y misionera de estos mojes fundó y organizó en tan pocos años en todo este territorio. Pueden citarse entre otros, por estar debidamente documentada su existencia ya en el siglo XII, los pequeños monasterios o “beateríos” de Santa María de Asanza (actual As Anzas), Santa María Magdalena en Piñeiro de Cedofeita, Santiago de Reme, Santa Eulalia de Ermolfi en A Devesa y Santa María en Trabada. Fundaciones estas que, siguiendo el mismo destino del monasterio matriz de Esperautano, pasaron a depender más tarde del monasterio benedictino de Lourenzá para desaparecer con el paso del tiempo. El mismo testamento por el que el rey Ordoño III dona al conde Osorio Gutierrez, para él y sus monjes de Lourenzá, el citado monasterio de Esperautano, utiliza la expresión: “…Id sunt: Sancto Martino de Asperotani, cum omnes ecclesias sibi subditas… alia ecclesia  Sancti Stephani Rippa Masme…”. La expresión “… junto con otras iglesias que le pertenecen…” confirma por si sola la actividad de estos monjes.
La importante actividad religiosa desarrollada por los monjes del monasterio de Esperautano en la evangelización y estructuración religiosa de los núcleos rurales que poblaban esta comarca se puede deducir fácilmente de los datos que nos dejaron los documentos medievales y la propia toponimia local. Baste citar, como ejemplo, el testimonio aportado por el P. Flórez, en su obra España Sagrada, en la que cita un antiguo documento del año 916, perteneciente al archivo de la catedral de León, en el que se refiere a la iglesia de Arante como “… ecclesia Santi Petri de Alanti”. Un nombre que se corresponde literalmente con el de uno de los novicios del grupo de los fundadores del Monasterio de Esperautano, el del converso Alanti, citado en el Diploma del rey don Silo. Una prueba evidente, sin duda, de la actividad de este monje en la evangelización de las comunidades rurales de ese coto y, en concreto, de la autoría de la iglesia de Alanti, templo al que le dieron su nombre y que aún hoy conserva bajo la forma evolucionada de “Arante”. Un topónimo en el que, como es frecuente en muchas palabras, la consonante líquida – l - se cambia en  - r -, como ecclesia > igrexa, y con relajación de la - i - final en  - e -, como Rudesindi > Rosende. Y no es menos significativo, tampoco, el hecho de que esta iglesia de Arante, junto con el monasterio de Esperautano, pasara a pertenecer al monasterio de Lourenzá, permaneciendo bajo la administración religiosa y dominio señorial de sus monjes que, hasta el siglo XVIII, percibían la mitad de los diezmos de Remourelle y la tercera parte de los de Arante; un vestigio testimonial de su anterior propiedad. La actividad fundacional de los monjes de Esperautano en la cristianización de este territorio queda, asimismo, reflejada en la existencia, atestiguada ya en el siglo X en algún caso, de los muchos templos dedicados a San Esteban, advocación bajo cuyo patrocinio, compartido con el de San Martín, figuraba el monasterio de Esperautano. Entre ellos cabe citar la ermita de Santo Estevo de Augas Santas en San Cosme de Barreiros, la de Santo Estevo de Pagá en San Miguel de Reinante, Santo Estevo de Tabulata en Trabada, Santo Estevo de Rececende, Santo Estevo de Fórnea o la misma capilla actual dedicada a Santo Estevo en A Graña, heredera del primitivo patrono del citado monasterio.
            Testimonios históricos todos los citados de la importante actividad misionera de estos monjes, precisamente en aquellos lejanos tiempos de la alta Edad Media en los que aún perduraban entre las rústicas comunidades cristianas ciertos substratos de las creencias paganas que la extensa acción misionera de Prisciliano no había sido capaz de desterrar totalmente, como lo corrobora el mismo San Martín de Dumio en su obra De correctione rusticorum, dedicada a combatir ciertas prácticas, como la superstición, la idolatría, la adivinación, la brujería, etc. Sin ignorar, tampoco, el peligro que para los iletrados cristianos de esta comarca representaban las secuelas de la herejía arriana unitaria, introducida años antes por los suevos y los visigodos, así como también la adopcionista, defendida y propugnada por el obispo de Toledo, Elipando, que con el apoyo del obispo Ascarico de Braga, metropolitano entonces de las Sedes episcopales de la Gallaecia, empezaba a extenderse por esta antigua nación, y contra la que reaccionaron los monarcas desde Asturias, asesorados e impulsados por el Beato de Liébana. Una situación religiosa precaria, sin duda, que explica la razón y el motivo de esta fundación monacal por el rey don Silo en esta comarca del Eo en aquellos remotos tiempos.
Documento do Rei Silo
-

 Obras de José Mª Rodríguez

Preparándose para a acollida de turistas

Mentres que están case ocupados a tope, os bancos da zona de San Francisco tamén están a ser pintados. Chega o verán e parece que un ano máis as labores que sería desexable ter feitas con anterioridade amoréanse solapando coa ocupación do pobo por xente de fóra. Os negocios privados (algúns) van máis adiantados. Así a Vilaronta (Casa Villaronta), referente culinario turístico, invita para o día 30 ó atardecer pola apertura do local reconstituído. Está listo, como amosan as fotos desta mesma mañá.
A invitación pola reapertura, visible na porta do local.
 O edificio da Vilaronta, na r/San Francisco, remozado.

Metaenquisa 2016

Antonte, o día da entrada do verán, caeu nas miñas mans un gráfico da Voz presentando diversos resultados de varias enquisas para os catro grupos que obtiveron máis votos nas xerais de 26D.  Chamoume a atención por varios motivos, por exemplo, que consideraran a todas as entidades enquisadoras ó mesmo nivel (cando as enquisas non tiveron os mesmos medios e polo tanto, representatividade), que se centrara nos catro partidos con máis representación (favorecendo unha vez máis a asimetría entre partidos) ou que non apareceran datos do CIS, a máis de non aparecer as datas das enquisas, materia esta fundamental.
Aínda así, decidín tomar os datos e facer un pequeno tratamento: calcular o promedio sinxelo tanto das porcentaxes de votos como de escanos, obviando os anteriores peros, para construír unha especie de 'metaenquisa' en base a eses resultados presentados polo xornal. Por comparación cos resultados, cara a outras eleccións poderei facer cousas como ponderar de xeito diferente os resultados de diferentes enquisas, pero non desta.
Preséntanse destacados en vermello os mellores resultados obtidos por cada aprtido nas sondaxes, e en azul, os peores. O promedio, destacado en negro, inclúe un decimal en escanos, pois moitas veces os resultados presentan unhabanda (p.ex., 113-116) que promedio (no caso de exemplo sería 114,5)
As gráficas son indicativas, véndose as posibilidades de diferentes agregacións de escanos por pactos, e o diferente aspecto, unha vez máis, de % de votos a partidos e representación acadada.


20160622

Pasou o 21 de xuño

Estamos xa no verán. Con días espléndidos entrou. Hoxe, xa verán, as nubes enchen a cúpula do ceo. Mais onte e antonte facía calor con ceos claros a maior parte do día. Calor agobiante, dirá alguén. Agobiante para os parámetros normais de Ribadeo.
Deixo só uns cantos datos para facer a comparativa con outros anos, de chuvia e de temperatura.




En chuvia, a estas alturas levamos prácticamente a mesma chuvia caída que en todo o ano pasado, e, se exceptuamos o ano 2013, teriamos a primeira parte do ano máis chuviosa de todo o que levamos de século:



En canto a temperaturas, está sendo un ano máis ben cálido, mais quédase só en 5º lugar na serie secular:



Claro que poden verse as cousas doutro xeito. Se se toman os últimos 365 días, resulta a segunda serie máis calorosa do século, só superada pola correspondente a 2006/2007, notándose neste caso a tendencia ó aumento da temperatura media.

20160621

Hoxe é o día máis longo de ano.


O día segue a durar 24 horas, mais é o que ten máis tempo de luz, co sol sobre o horizonte. Ademais, en Ribadeo hoxe o ceo está despexado. Para desfrutar o tempo libre, se o hai. E para axudar a pasar o tempo ocupado en caso contrario. Hai unhas 16 horas de ía para desfrutar, o que pode resultar cansado, un auténtico tirón para o organismo, que se vai notando a medida que avanza a primavera ata chegar ó solsticio. Agora comezará a minguar o tempo de luz, e pouco a pouco iremos chegando ata ter só cousa de oito horas co Sol sobre o horizonte, que, por estes lares soe significar algo de luz baixo as nubes...
Mapa recollido en http://www.solartopo.com/duracion-del-dia.htm
Bo día!

20160620

Cagadas sobre branco

Amence un luns luminoso. Tiña pensado unha serie de fotos e sons, pero o tempo... Quedan como mostra tan só as nubes desta mañá e as cagadas sobre brando da fachada do edificio recén refeito na Praza de España (o do antigo Cubano) recollidas onte:

Para comezar a semana...